त्रिभुवन विशविद्यालय शिक्षण अस्पतालको उत्तर तिरको पुरानो विल्डीगंमा मैले यो भजन पहिलो पटक सुनेको हु । जंहा वृद्ध वयका गोविन्द के.सी. को शुरुवाती ताकको १४ औ दिनको अनसन चलिरहेको थियो । अविवाहित डा. केसीको दिव्य मुहार लगातारको अनशनले गलेको जस्तो देखिन्थ्यो । न्यून मूल्यमा वजारमा पाइने चाइनिज ब्लयांकेट ओडेर सामान्य फलामको विस्तारामा पल्टिएका केसीको कानैमा सानो नोकिया मोवाइलमा लगातार वजिरहेको थियो सदावहार गायक जगजित सिंहको ओजिलो स्वर …
तु ही माता तु ही पिता हे,
तु ही त हे राधाका श्याम
हे राम हे राम…
तु अन्तर्यामी सवका स्वामी
तेरे चरणोमे चारो धाम
हे राम हे राम…
तु ही विगाडे तु ही सवारे
इस जगके सारे काम
हे राम हे राम…
तुही जगत्दाता विश्व विधाता
तु ही सुवह तु ही साम
हे राम हे राम
जगमे साचो तेरो नाम
हे राम हे राम…
यो भजनमा के त्यस्तो शक्ति छ? जसले पेटमा अन्न नहाली शरिरमा रक्त संचार गराउछ । जसले मन र मस्तीस्कमा उर्जा पुर्याउछ ।
त्यसै दिनवाट मैले यो भजन निरन्तर श्रवण शुरु गरे । वर्षौको सुनाइपछि मेरो निष्कर्ष छ । हो यो भजनमा शक्ति छ, ताप छ र शितलता । जंहा तपाइलाई भक्ति र कर्म योगमा निरन्तर खट्न शक्ति मिल्दछ ।
दिनको शुरुवातमा होस या थकाईमा, चिन्तामा होस या अनिद्रामा, सवारी चलाउदा होस या एकान्तमा मैले यो भजन हजारौ पल्ट शुनेको छु । जति शुन्यो त्यति भोक जगाउछ यो भजनले ।
आज वषोै पछि फेरी सिंहदरवारको कुनावाट यो भजन शुने मैले । फेरी त्यत्तिकै उर्जा संचार गराएको छ यसले । त्यसैले म आंखा खोलेर या चिम्लेर दुवै अवस्थामा भन्न सक्ने भएको छु । यसमा दम छ ।
म वसेको ठांउवाट दक्षीण पट्टी ववरमहल पर्दछ । ववर शमशेरले वनाएको राणाकालिन दरवार वाट यो ठांउको नाम रहन गएको हो । झ्यालवाट वाहिर हेर्दा लस्करै रुखहरु उभिएका छन । दिनमा एकपटक पानीले ती रुखलाइृ सिंचित गरेको छ । मौषम पनि कस्तो आयो पानी नपरेको दिन हुदैन ।
* * * * * * *
कहिले कांही त लाग्छ म पोखरामा छु । नेपालका सबै ठांउ मध्ये पोखरा पानीकालागि विख्यात छ । चरक्क घामा लाग्यो पानी, हुप्प भयो पानी, यसो औशी पूर्णीमा आयो पानी । लाग्छ काठमाण्डौले यो वर्ष पोखरासंग प्रतिष्पर्धा गरेको छ ।
म फुर्सदिलो छु भन्नुको अर्थ अरु सबै फुर्सदिला छन भन्ने नहुन सक्छ । तर देखिन्छ त्यस्तै । कोही ब्यस्त छु भन्ला, तर के मा भन्यो भने कुरा चपाउनु पर्ने व्यस्तता छ । काम कम र मानिसहरु ज्यादा भएपछि फुर्सद थपिदो रहेछ ।
समय विताउन युगले अनेक चिजहरु विकसति गरेको छ । रुप हुनेहरुकालागि इन्स्टा छ, अभिनय जान्नेकालागि टिकटक, वौद्धिक विलासकालागि क्लव हाउस र टुइटर छन अन्य सबैकालागि फेसवुक छ । त्यसैले धेरै फुर्सदिलो वन्न पर्दैन । उपार्जन गर्न चाहनेकालागि टिएमएस, अल्ली सिपालुका लागि धेरै खाले अनलाईन विजनेश छन । भर्चुवल संसारले मानिस भुलाउन अनेक उपाय निकालेको छ । जिल्ला वाट काठमाण्डौ आएका एक मित्र सुनाउदै थिए मलाई सदरमुकाम भरी नचिन्ने र मैले नचिन्ने कम छन । यो काठमाण्डौ स्वार्थीहरुको शहर हो की के हो ? न चिनिन खोज्छ? न चिनाउन खोज्छ । वसपार्क आसपास वसेका उनले भने मलाई कहिल्यै मन परेन यो शहर । उनको जस्तो धारणा धेरै को हुन सक्छ । खासमा यो मेगा शहरको शंकेत हो । जंहा मूर्त चिजहरु अमूर्त भएका हुन्छन, जस्तो मानिस ।
यसै मेसोमा पछिल्ला संगीतका वारेमा अपडेट हुन मन लाग्यो । युट्युव हाजिर छ जानकारीकालागि । एक नारायण भन्डारीको शव्द संगीतमा प्रिती आले गाउदै छिन
शोल्टीराजाको तुम्लेटमा पानी… आहा आहा आ,
सोल्टी राजाको कम्मरमा पानी..
घुटुक्क ख्वाइदिए एक विर्को स्वाट्टै
अलक्कै खांउ भन्दा हाल भने जुठै
आहै आज मेरो छैन भुइमा खुट्टै…
हाम्रो घरको जेठो वाठो उंहा मेरो दाजी हो
दाई वोलेसी भाउजू वाहेक सबै राजी हो…
भाउजुलाइृ नी नराम्रो त भन्न मइले भएन
आमालाई वचन लाउदा मनले सहेन…
हजुरको घर हो र स्यागंजा दोभान फाटैमा
एकादशी न्वाउन आउला शिला घाटैमा…
शव्द चयन गजव रहेको र आउदै गरेको तिजलाई सुहाउने पाराको गीतको प्रस्तुति पनि जुग सुहाउदो छ । यो गीत कस्तो होला? मेरी आमाका पुस्ताले कसरी लिनुहोला । आमालाइृ एकाविहानै भजन सुनाउन छोडेर यो गीत सुनाए । आमाले पनि भाका त राम्रो नाचै उत्ताउलो भन्नु भयो ।
मेरी आमालाई मन नपरेपनि नाच समय सुहाउदो वनाएका होलान । टिकटकमा हिट भएको यो गीतले पनि एउटा पुस्तालाई राम्रैसंग छोएको छ । त्यसैले मेरो ठहर रहेको छ संगीत जस्तो होस तर त्यसमा शक्ति रहेको छ । आगे तपाईको मर्जी ।